Birçok şirketin en büyük yanılgısı şudur:
Strateji belirlemek, strateji yönetmek sanılır.
Hedefler yıllık planlara yazılır, sunumlara girer, duvarlara asılır.
Ama sonra sahada aynı sorunlar tekrar eder.
Çünkü belirlenen yön, organizasyonun her katmanına inmez.
Strateji yukarıda kalır, uygulama aşağıda yalnız kalır.
Bu kopukluğu ortadan kaldıran bir yaklaşım vardır: Hoshin Kanri.
Stratejiyi tepede üretmek değil, her seviyeye yaymak için tasarlanmıştır.
Hoshin Kanri Nedir?
Hoshin Kanri, Japon kökenli bir stratejik planlama ve uygulama sistemidir.
İki temel kavramdan oluşur:
- Hoshin → Yön, pusula, stratejik hedef
- Kanri → Yönetim, kontrol, uygulama
Yani Hoshin Kanri, şirketin yönünü belirlemenin yanı sıra bu yönü tüm organizasyona entegre etme sürecidir.
Hedef sadece belirlenmez; her seviye tarafından benimsenir, eyleme dönüştürülür, ölçülür ve iyileştirilir.
Neden Hoshin Kanri?
Çünkü birçok strateji aşağıdaki sorunlara çarpar:
- -Hedefler operasyonlara yansımaz.
- -Çalışanlar büyük resmi göremez.
- -Herkes farklı önceliklerle çalışır.
- -Geri bildirim mekanizması zayıftır.
- -Uyum yoktur, dağınıklık çoktur.
Hoshin Kanri, bu sorunlara net bir çerçeveyle çözüm getirir:
Stratejik hedefi yukarıdan aşağıya indirirken, uygulamayı aşağıdan yukarıya destekler.
Hoshin Kanri’nin Temel Bileşenleri
1. Vizyon ve Uzun Vadeli Hedefler (3-5 Yıl)
Nereye ulaşmak istiyoruz?
Şirketin pusulası belirlenir.
2. Yıllık Kırılım Hedefleri
Bu yıl ne başarmalıyız?
Dönüştürücü birkaç odak belirlenir.
3. Departmanlara Hedef Yayılımı
Her ekip kendi katkısını netleştirir.
Alt hedefler oluşturulur.
4. Eylem Planları ve Sorumluluklar
Kim, ne zaman, nasıl yapacak?
Adımlar somutlaştırılır.
5. İzleme ve Geri Bildirim Mekanizması
Düzenli kontrol döngüleri ile sapmalar tespit edilir.
6. Yıllık Gözden Geçirme ve Revizyon
Ne öğrendik, neyi değiştirmeliyiz?
Süreç canlı tutulur.
Catchball: İki Yönlü İletişim Kültürü
Hoshin Kanri’de “catchball” olarak bilinen mekanizma, tek yönlü hedef dayatmalarını reddeder.
Yönetim hedefi belirler → çalışan yorumlar → birlikte netleştirilir.
Strateji, sadece “yukarıdan aşağıya” değil, aynı zamanda “aşağıdan yukarıya” da şekillenir.
Herkesin katıldığı bir strateji, sahiplenilir.
Hoshin Kanri ile Ne Kazanılır?
- -Strateji ile operasyonlar hizalanır.
- -Dağınık değil, odaklı çalışma kültürü oluşur.
- -Herkes şirketin yönüne katkısını bilir.
- -Geri bildirim kültürü gelişir.
- -Sürekli iyileştirme stratejik hedeflerle birleşir ve en önemlisi: Strateji yaşatılır.
KOBİ’lerde Hoshin Kanri Uygulaması
Hoshin Kanri sadece büyük firmalar için değil, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) için de uygulanabilir bir sistemdir.
Aslında KOBİ’lerde strateji ve uygulama arasındaki kopukluk daha belirgindir.
Bu yüzden sadeleştirilmiş bir Hoshin yaklaşımı, yönü netleştirip herkesi aynı hedefe odaklamak için güçlü bir araçtır.
KOBİ’lerde Nasıl Uygulanabilir?
- -Az ama odaklı hedef belirlenmeli (1–3 stratejik odak).
- -Tüm ekip sürece dahil edilmeli, sahiplenme artmalı.
- -Hedefler ve sorumluluklar net ve yazılı hale getirilmeli.
- -Takip için basit tablolar ve düzenli toplantılar yeterlidir.
Olası Zorluklar
- -Kaynak ve zaman kısıtlı olabilir.
- -Yazılı süreç kültürü oturmamış olabilir.
- -“Yukarıdan gelen hedef” algısı yaratabilir.
Bunların çözümü; iletişim, açıklık ve adım adım uygulamadır.
“Hoshin Kanri, küçük işletmelerde bile büyümenin yönünü netleştirmek için sade ama etkili bir pusuladır.”
Duvara Asılan Değil, Sahada Yaşayan Strateji
Hoshin Kanri, yalnızca yön belirleyen değil; yönü yaşatan bir sistemdir.
Her seviyeye anlam katar, her adıma bağlam kazandırır.
Ve bu sayede strateji, teoriden çıkıp pratiğe dönüşür.
“Hedefler kağıtta değil, harekette hayat bulur.”