Sipagetti Diagramı,
Yollar yürümekle aşınmasa da işletme içerisinde atılan adımlar gereğinden fazla veya gereksiz olabilmektedir. Bu adımların optimize edilmesi yani en iyi yol ve en az adım sayısını hesaplamak ile mümkündür. Spagetti Diyagramı (Makarna Şeması) bize bu adımların tespit, tasnif ve uygulama şemasını göstermektedir.
İmalat düzeninde en önemli noktalardan biri kullanılacak yarı mamul, hammadde, malzeme, alet, ekipmanların operatöre en yakın noktada olmasını sağlamaktır. Bu bize çalışanın gereksiz adımlar atmadan, daha az zamanda, gereksiz adımlar ile yorulmadan daha etkin ve verimli iş yapmasını sağlayacaktır. Ustanın yanında çırak istemesinin altında da bu yatar. Motorun altına girmiş Ustanın tam bir cıvatayı sıkmak isterken almayı unuttuğu 13-15 anahtarı için (Sıra bende alanı veya SMED arabası malzemeleri bunu engeller) yeniden tezgâha gitmek belki imkânsız olacak veya ona zor gelebilecektir.
Önce süreç analiz edilir. Mümkünse adımları çıkartılır. Bunları yapmak için video çekimi kullanılabilir. Zira bazı adımları veya süreçleri tekrar tekrar izlemek gerekebilir. Aynı zamanda adım sayaçları veya Cep telefonu uygulamaları ile toplu adım sayımı için kullanılabilir. Ama doğrusu videoya çekmek, etüt yazılımı ile analiz etmek ve süreci izlemektir.
Çalışılacak alanın büyük bir krokisi çıkarılır. Operatörün başlangıç noktası belirlenir. Video izlenerek operatörlerin her bir süreçte yaptıkları adımlar sayılır ve o sürecin süresi ve adımı yazılır. Bu şekilde süreci oluşturan aktiviteler ve adımları ortaya çıkarılır. Araba tamiratında forklifte alınmış araç için ustanın ana tezgâha gidip gelmesindeki adımlar ve her bir aşamada ne için gittiği bir yazılım aracılığı ile yazılır ve toplam adım sayısı ve sürecin süreleri çıkarılır. Bu süreç içindeki tüm operatörler için bu adımlar çıkartılmalı. O sırada diğer ne yapıyor, yardım alınabilir mi? Süreçler birleştirilebilir mi? Bütün bu analizler bu etüt yardımı ile çıkarılır. O yüzden örnekte olduğu gibi sürekli çırak veya yardımcı operatörler ile çalışan ustanın yardımına hareketli bir takım arabası çözüm olabilir. Diyagram 2 de olduğu gibi usta sürekli yürümeyecek, verimli iş yaparak daha az yorulacak işini daha erken bitirmiş olacaktır.
Basit ama etkin olan bu yöntemin uygulanması son derece kolay olup işletmeye ve operatörlere katma değer sağlayacaktır. Bu imalat veya hizmet firmalarının daha verimli olarak maliyetlerini azaltma noktasında kullanacakları önemli bir araçtır.
Kenan Berkdemir, Aralık 2016